Het Amerikaanse Hooggerechtshof kondigde woensdag aan dat het zich gaat buigen over het beroep dat oud-president Donald Trump doet op immuniteit in de strafzaak tegen hem vanwege zijn pogingen de verkiezingsresultaten van 2020 ongedaan te maken. Het Hof zal de zaak eind april gaan behandelen.

Trump heeft vanwege zijn pogingen om de democratie te ondermijnen en zijn rol bij de bestorming van het Capitool vier federale aanklachten aan zijn broek. Maar de zaak die speciaal aanklager Jack Smith heeft aangespannen kan niet voortgezet worden, zolang het Hooggerechtshof nog geen beslissing heeft genomen over de immuniteit van Trump. De oud-president ontkent ook maar iets verkeerd te hebben gedaan.

Hoe Trump wint, zelfs als hij verliest

Juridisch experts zeggen tegen Business Insider dat het Hooggerechtshof de claims van Trump weliswaar sneller behandelt dan gebruikelijk, maar dat de strafzaak tegen hem daardoor zoveel vertraging oploopt dat die weleens pas na de verkiezingen van november plaats zou kunnen vinden.

“Zelfs als zijn beroep op immuniteit wordt afgewezen, wint Trump omdat hij daarmee kan voorkomen dat de rechtszaak voor de verkiezingen dient”, zegt grondwetexpert Scott Lemieux van de Universiteit van Washington.

Voormalig federaal aanklager Kenneth White zegt dat alleen al de beslissing van het Hooggerechtshof zelf enkele maanden op zich zal laten wachten — vermoedelijk tot eind juni. En als het Hof dan besluit dat de voormalig president geen immuniteit geniet duurt het daarna ook nog enkele maanden voordat hij terecht zal staan.

"Het is niet zeker dat het hem gaat lukken de zaak over de verkiezingen heen te tillen, maar dit is hoe dan ook een enorme stap in die richting", zegt White.

Hooggerechtshofexpert Justin Crowe van Williams College schrijft in een e-mail aan Business Insider dat het voordeel "volledig draait om timing" en dat de voorbereidingen voor de rechtszaak pas eind juni of begin juli weer kunnen beginnen, als het Hof de claims van Trump afwijst.

"Het is moeilijk te zeggen wanneer de zaak dan daadwerkelijk kan gaan dienen, maar het wordt steeds waarschijnlijker dat die niet voor de verkiezingen zal zijn afgerond", schrijft Crowe.

De strategie van Trump in alle vier de rechtszaken waar hij momenteel mee geconfronteerd wordt is gericht op "vertraging, vertraging, vertraging", zegt Sarah Kristoff, voormalig federaal aanklager in New York. Hij ontkent in alle zaken dat hij iets verkeerd heeft gedaan en pleit onschuldig.

Veel juridisch experts denken dat Trump de zaken tegen hem over de verkiezingen heen wil tillen in de hoop dat hij de aanklachten vervolgens in kan laten trekken of zichzelf gratie kan verlenen.

"Als Trump zou worden gekozen is het heel onwaarschijnlijk dat Jack Smith zijn zaak voort kan zetten, omdat Trump de controle krijgt over het ministerie van Justitie", zegt Krissoff. 

Hoogleraar Doron Kalir van het Cleveland State University College of Law zegt dat dit wat timing betreft een grote overwinning is voor Trump.

"Hij is geslaagd voor de allerbelangrijkste opdracht: geen rechtszaak voor de verkiezingen", zegt Kalir die denkt dat de kans op een rechtszaak voor november uiterst klein is.

Volgens Kalir geven sommigen dan wel het Hooggerechtshof de schuld van de vertraging, maar je zou ook kunnen zeggen dat de procureur-generaal en Smith zelf hebben getreuzeld met het indienen van de aanklachten, want dat gebeurde pas ruim twee jaar na de bestorming van het Capitool. "Het was een race tegen de klok voor Jack Smith en ik denk dat hij verloren heeft", zegt Kalir.

Het kantoor van Smith heeft vorig jaar geprobeerd het beroep op de presidentiële immuniteit snel af te handelen, maar het Hooggerechtshof wilde zich in december 2023 nog niet over de zaak buigen en verwees het terug naar het hof van beroep in Washington.

Gaat het Hooggerechtshof in het voordeel van Trump besluiten?

Dat het Hooggerechtshof zich over de zaak gaat buigen is al een overwinning voor Trump, want dat wijst erop dat "op z'n minst een aantal rechters zijn claim serieus nemen", zegt oprichter Carolyn Shapiro van het Chicago-Kent's Institute on the Supreme Court of the United States tegen Business Isnider.

En dat is volgens haar "verbazingwekkend", omdat de claim van Trump "volledig in strijd is met onze constitutionele orde".

Zelfs met een conservatieve meerderheid van 6 tegen 3, is het volgens de meeste juridische experts onwaarschijnlijk dat Trump presidentiële immuniteit krijgt.

Het feit dat het Hooggerechtshof de zaak gaat behandelen, betekent niet dat ze overwegen in zijn voordeel te gaan oordelen, zegt Kalir. Het zegt volgens hem vooral hoe "gedenkwaardig" deze zaak is, omdat het Hof in zijn 234-jarige geschiedenis nog nooit een dergelijke zaak heeft behandeld.

"Dit is echt de eerste reeks grondwettelijke vragen van deze soort voor het Hooggerechtshof", zegt hij. "Dit is een van de baanbrekende zaken die het Hof nooit links zou laten liggen."

Kalir is ervan overtuigd dat het Hof Trump ongelijk gaat geven, omdat de juridische argumenten vóór immuniteit uiterst zwak zijn.

De negen rechters — van wie er drie door Trump zelf zijn aangesteld — hebben volgens experts ook in andere zaken niet altijd in het voordeel van Trump besloten.

"Het is een conservatief hof, maar geen blind aan Trump gehoorzamend conservatief hof", zegt White. "Ze hebben zijn meeste pogingen om gebruikt te worden om de uitslag van 2020 ongedaan te maken afgewezen en gaan niet mee in zijn allergekste zaken. Ik denk dus niet dat hij op hen kan rekenen, maar zeg nooit nooit."

LEES OOK: Trump heeft mogelijk deze zomer niet genoeg geld meer beschikbaar voor de torenhoge juridische kosten waar hij mee kampt